Anale fistels (peri-anaal en rectovaginaal)

Een fistel is een smalle tunnel die vertrekt vanuit het anaal kanaal, in meer of mindere mate doorheen de sluitspier loopt en uitkomt ter hoogte van de huid rond de anus. Deze fistel verbindt een ontstoken anaal klier met de huid van het zitvlak. Een anale fistel ontstaat meestal uit een anaal abces.

Een abces is de acute en de fistel is de chronische vorm van éénzelfde probleem.

• Intermittente pijn

• Verlies van vocht, etter of stoelgang met bevuiling van het ondergoed

• Ongecontroleerd verlies van windjes

• Huidirritatie rondom de anus

De meest frequente oorzaak van een anale fistel is het doormaken van een anaal abces. Nadat het abces werd gedraineerd, kan er een blijvende verbinding blijven bestaan, tussen het abces en de huid. Wanneer dit het geval is, kan er blijvend vuilverlies zijn langsheen huidopening. Wanneer deze uitwendige wonde vroegtijdig dichtvalt, kan een nieuw abces ontstaan.

Zelden zijn bepaalde aandoeningen (zoals de ziekte van Crohn) de oorzaak van deze ontsteking.

De behandeling van een fistel is steeds chirurgisch. De hoeveelheid sluitspierweefsel die de fistel bevat (low/high) zal bepalend zijn voor welke ingreep wordt uitgevoerd.

Dit evalueren we aan de hand van een transrectale echo. Deze echo wordt steeds op de polikliniek door uw behandelend chirurg uitgevoerd.

Bij oppervlakkige fistels wordt een fistulotomie(= het openleggen van het fistelverloop) uitgevoerd. Op die manier valt het traject van de fistel open, als een opengevallen boek. Gezien er slechts weinig sfincterweefsel (sluitspier) betrokken is bij deze fistels, blijft er voldoende sluitspierweefsel over om de continentie te bewaren.

Wanneer de fistel te hoog doorheen de sluitspier verloopt, kan deze niet worden doorgesneden, omwille van het risico op (gedeeltelijke) incontinentie. Dan is een meer uitgebreide behandeling noodzakelijk. Meestal dient de fistel uit te rijpen (maturatie). Hiervoor wordt een draadje in de fistel geplaatst. (seton/comfort drain).

Na meerdere weken (gemiddeld 2 à 3 maand) rijping kan dan de definitieve behandeling van de fistel worden uitgevoerd.

Hiervoor zal uw chirurg de meest aangewezen behandeling kiezen (LIFT-procedure of rectale advancement flap )

LIFT- procedure

Bij de LIFT-procedure wordt een insnede gemaakt tussen de inwendige en uitwendige sluitspier. Hierbij gaan we dus geen spier doorsnijden, maar gaan we tussen de spieren. Via deze incisie wordt in de diepte het fisteltraject opgezocht en afgebonden, zodat er geen verbinding meer is tussen de anus en de huid.

Belangrijk bij deze procedure is dat de continentie zeker bewaard blijft.

Nadeel is wel dat bij deze procedure de kans op herval (m.a.w. dat de fistel terugkomt) wel reëel is en dat het mogelijk is dat deze procedure nogmaals herhaald zal worden.

Advancement flap

Bij het uitvoeren van een advancement flap wordt een flapje mucosa (slijmvlies/de binnenbekleding van de anus) gemaakt. Vervolgens wordt de inwendige opening van de fistel, d.w.z. de opening in het anaal kanaal gesloten. Het gemaakte flapje wordt hier vervolgens overgehecht. Het deel van de fistel die buiten de sfincter (sluitspier) loopt wordt open gelegd.

Gezien er niet geopereerd wordt op de sluitspier zelf, blijft de continentie volledig behouden. Er is m.a.w. geen risico op incontinentie.

Nadeel is wel dat daardoor de fistel niet met 100% zekerheid zal wegblijven, de slaagcijfers liggen eerder rond de 65%. Er is m.a.w. een kans dat de fistel terug komt en dat deze procedure nogmaals herhaald dient te worden om de fistel definitief weg te krijgen.

Laatste publicatiedatum: 13/09/2024