Glutenintolerantie

Symptomen en oorzaken

Wat is het?

De dunne darm is ongeveer 5 meter lang en vertegenwoordigt ongeveer 90% van de totale contactoppervlakte van het maagdarmstelsel. De belangrijkste functie van de dunne darm is de vertering en vooral de absorptie (= opname) van voedingsbestanddelen naar de bloedbaan en het inwendig milieu van ons lichaam.

Coeliakie of gluten enteropathie betekent letterlijk aantasting van de dunne darm (= enteropathie) door inname van gluten (= eiwitbestanddelen in o.a. tarwe, rogge, gerst ). Dit ziektebeeld wordt inderdaad veroorzaakt door een abnormale immunologische reactie (= overgevoeligheidsreactie) van het lichaam op gluten. Dit leidt tot aantasting van het eerste gedeelte van de dunne darm, juist voorbij de maag. Hierdoor wordt de opname van essentiële voedingsbestanddelen zoals vetten, vitamines, ijzer en calcium sterk belemmerd. Deze situatie wordt 'malabsorptie syndroom' genoemd, en duidt op aanwezige tekorten in het lichaam.

Symptomen

Typische symptomen van deze aandoening zijn aanhoudende diarree (> 3 weken durend), vermagering, algemene moeheid en futloosheid, ijzertekort, botontkalking (= osteoporose) en bloedarmoede (= anemie). Het meest typische bij deze ziekte is echter de vaak atypische presentatie van de klachten, waardoor de diagnose gemakkelijk kan gemist worden.

Diagnose en behandeling

Onderzoek en diagnose

Een gerichte bloedafname met opsporing van specifieke antilichamen (= afweerstoffen in het bloed ) kan reeds wijzen in de richting van deze ziekte, maar de zekerheidsdiagnose kan slechts gesteld worden d.m.v. een gastroscopie (= inwendig onderzoek van de maag en eerste deel van de dunne darm), waarbij weefselstukjes (= biopten) worden genomen t.h.v. het eerste deel van de dunne darm. Deze weefselstukjes worden dan onder de microscoop bekeken en bij coeliakie vindt men dan typisch een afgevlakte dundarm structuur terug, de zogenaamde villusatrofie.

Behandeling

De behandeling bestaat voornamelijk uit een glutenvrij dieet, naast supplementen aan vitamines, ijzer, calcium en dergelijke om de aanwezige tekorten aan te vullen en om belangrijke langetermijngevolgen te voorkomen. Tenslotte dienen ook de eerste graadsverwanten (ouders-broers-zussen-kinderen) van een coeliakiepatiënt gescreend te worden op de ziekte d.m.v. een gerichte bloedafname.