PEG-sonde
Wat is het?
Wat is het?PEG staat voor Percutane Endoscopische Gastrostomie. Een PEG-sonde is een buisje dat een verbinding vormt tussen de buitenwereld en de maag. Op die manier wordt de weg die het voedsel normaal aflegt van de mond naar de maag vervangen. Langs de PEG-sonde kunnen water, voeding en (sommige) geneesmiddelen toegediend worden. De sonde blijft ter plaatse door een inwendig en uitwendig fixatieplaatje.
Hoe verloopt de ingreep?
Hoe verloopt de ingreep?De plaatsing van de PEG-sonde gebeurt onder korte algemene anesthesie of narcose. Een gastroscoop (een flexibele slang) wordt via de mond ingebracht om vervolgens de slokdarm, maag en het begin van de twaalfvingerige darm te inspecteren. Als een goede plaats in de maag gevonden is, wordt er een zeer kleine opening gemaakt in de buikwand waarlangs de PEG-sonde naar buiten wordt gebracht. De ingreep duurt ongeveer 30 minuten.
Nazorg
NazorgDe eerste dagen staat de (thuis)verpleegkundige in voor de dagelijkse verzorging en nauwgezette inspectie van de huid rondom de sonde.
Eerste 10 dagen
Dagelijks moet gecontroleerd worden of de sonde goed gefixeerd zit, dat er met andere woorden geen grote beweging mogelijk is tussen de sonde en de huid. Daarnaast gebeurt er een inspectie van het verband en de huid. Is het verband vochtig of ziet de huid rond de insteekplaats er rood uit, dan wordt het verband vervangen en de huid rond de insteekplaats ontsmet met een waterig ontsmettingsmiddel. Nadien wordt een goede fixatie met de huid gecontroleerd. Het is normaal dat er de eerste dagen wat lichtrozig vochtverlies wordt afgescheiden rond de insteekplaats.
Nadien
- Als de insteekplaats goed genezen is, kan je zelf voor de verzorging instaan.
- De huid rondom de insteekplaats moet elke dag gewassen worden met water en zeep en nadien gespoeld en gedroogd worden. Een afdekkend verband kan, maar hoeft niet gebruikt te worden. De huid rond de insteekplaats is gevoeliger dan de huid eromheen, dit is volkomen normaal. Inspecteer zelf wel dagelijks de huid rondom de insteekplaats. Als je roodheid, zwellingen en/of een geelgroen etterig vochtverlies (dit is een teken van infectie, vaak samengaand met koorts) opmerkt of als de insteekplaats erg pijnlijk aanvoelt, contacteer je je (huis)arts.
- De sonde moet dagelijks doorgespoeld worden met minstens 50 ml water, ook als ze niet gebruikt wordt. Na elke sondevoeding en voor en na elke medicatietoediening moet de PEG-sonde hoe dan ook doorgespoeld worden.
- De PEG-sonde moet dagelijks ‘gedompeld’ worden. Deze handeling moet vermijden dat de inwendige fixatieplaat van de PEG-sonde in de maagwand zou ingroeien. Hierbij wordt het afdekplaatje even losgemaakt, de sonde wat dieper ingeduwd en 360 graden gedraaid. De verpleegkundige of thuisverpleegkundige zal je tonen hoe dit best gedaan wordt. Het ‘dompelen’ mag niet gebeuren zolang de insteekplaats nog niet geheeld is (dus zeker niet binnen de eerste 10 dagen na plaatsing van de PEG-sonde).
DOMPELEN = op en neer bewegen van de PEG-sonde
- Zorg ervoor dat de voedingsklem dicht staat.
- Maak de PEG-sonde los uit de uitwendige fixatieplaat.
- Schuif de uitwendige fixatieplaat enkele centimeters weg van de huid en onthoud de positie van de uitwendige fixatieplaat op de sonde.
- Neem de PEG-sonde vast met duim en wijsvinger en breng deze een drietal centimeter naar binnen en vervolgens opnieuw naar buiten. Beweeg zo enkele malen heen en weer, de PEG-sonde mag hierbij ook rond haar as gedraaid worden.
- Breng de PEG-sonde terug naar buiten toe en plaats de uitwendige fixatieplaat terug tot tegen de buikwand. Zorg voor een speling van maximaal tweetal mm. Dit is belangrijk om lekkage te voorkomen.
Gebruik van de PEG-sonde
Gebruik van de PEG-sondeTen vroegste zes tot acht uur na plaatsing van de PEG-sonde kan deze gebruikt worden. Medicatie mag nooit samen met sondevoeding gegeven worden.
Verwijderen van de PEG-sonde
Verwijderen van de PEG-sondeAls de PEG-sonde niet meer nodig is (als je dus opnieuw voeding via de mond kan innemen) kan er beslist worden om de PEG-sonde te verwijderen. Deze procedure gebeurt onder algemene anesthesie of narcose of na lokale verdoving van de keel.
Je moet zes uur voor de procedure nuchter zijn, wat betekent dat je niet mag eten en drinken of roken en dat er geen sondevoeding meer toegediend mag worden. Medicatie die hierdoor niet werd ingenomen, kan je normaal na de procedure innemen. Als je een tandprothese hebt, zal op voorhand gevraagd worden om deze te verwijderen.
De PEG-sonde wordt vervolgens verwijderd met een gastroscoop. De insteekplaats sluit zich spontaan binnen de 24 uur. Tijdens deze genezingsperiode volstaat een afdekkend verband.
Brochure
BrochureMeer informatie over de PEG-sonde, de PEG-J-sonde en de ballonsonde vind je in onderstaande brochure.
PEG-sonde
DownloadCentra & specialisaties
Centra & specialisaties
Iets fout of onduidelijk op deze pagina? Meld het.
Laatste publicatiedatum: 13/08/2024
Verantwoordelijk auteur: Prof. Dr. Van Steenkiste Christophe