Traject 'Werken met een chronische ziekte'

Voor mensen met een (chronische) aandoening is het niet altijd eenvoudig om werk te zoeken of te behouden. Door hinderlijke fysieke en/of mentale klachten of ongemakken kun je vaak niet goed functioneren. Bepaalde symptomen en fysieke beperkingen kunnen leiden tot veranderingen in je prestaties en/of aanwezigheid op het werk. Soms gaat dit gepaard met gevoelens van schaamte, verminderd zelfvertrouwen en sociaal isolement. Het vraagt dan ook veel flexibiliteit van zowel werknemer als werkgever.

Hoe langer je arbeidsongeschikt bent, hoe moeilijker het is om opnieuw te gaan werken. Het is dan ook heel belangrijk om al in een vroeg stadium de kans te krijgen om weer aan de slag te gaan. Hoe deze re-integratie verloopt en aangepakt wordt, hangt af van het feit of je op het moment van je ziekte nog een werkgever hebt of niet.

Je blijft graag aan de slag bij je werkgever

Als je een werkgever hebt, dan is het belangrijk om het contact met je werk(gever) te onderhouden tijdens je ziekteperiode. Je kan dit op verschillende manieren doen. Denk vooraf al eens na over hoe, met wie en over wat je wil communiceren.
Wil je je werk graag houden, maar vind je het moeilijk om dit gesprek aan te gaan? Doe dan een beroep op de diensten die je hierbij hulp kunnen verlenen:

• (Gespecialiseerde) jobcoaching op de werkvloer

Gratis dienstverlening. De werkgever moet wel akkoord gaan om deze jobcoaching te organiseren. Klik hier voor meer info.

• Re-integratietraject

Als je rechtstreeks contact opneemt met je werkgever en een gesprek blijkt niet mogelijk, dan kan een re-integratietraject opgestart worden. Via dit traject wordt officieel bekeken wat de eventuele mogelijkheden voor een terugkeer bij je werkgever zijn. Deze procedure kan zowel door de werkgever als door jou (de werknemer) opgestart worden.
De arbeidsarts speelt een belangrijke rol bij zowel de aanvraag, het verloop als de uitkomst van de procedure. Uiteindelijk zal gekozen worden uit drie mogelijke beslissingen. Klik hier voor meer info.

Je bekijkt liever andere mogelijkheden

Het kan zijn dat je een terugkeer naar je werkgever niet ziet zitten of dat dit door je aandoening niet meer mogelijk is. Of misschien heb je geen werkgever, maar wil je wel stappen zetten richting werk of een activiteit. Denk bij het bekijken van andere mogelijkheden goed na over wat je wil en (nog) kan doen. Op basis daarvan kan je een andere werkgever zoeken, ander soort werk gaan doen, een opleiding volgen, starten met vrijwilligerswerk … Het kan ook zijn dat je helemaal geen idee hebt wat je wil of kan.

Heb je nood aan ondersteuning, dan kun je steeds bij volgende personen of diensten aankloppen:

• Een arts

Bespreek de inhoud van de activiteit goed met je behandelend arts, huisarts of specialist. Zij kunnen mee inschatten of de taken, de activiteiten en het werkregime uitgevoerd kunnen worden zonder nadelige gevolgen voor je medische situatie.

• Je mutualiteit

De terug-naar-werk-coördinator kan je mee helpen nadenken over mogelijke stappen die je kan zetten, rekening houdend met je medische situatie. Hij of zij werkt hiervoor nauw samen met de adviserend geneesheer en is verbonden aan je mutualiteit.
Als je een ziektestatuut hebt, moet de terug-naar-werkcoördinator vanuit de mutualiteit toestemming geven om verdere stappen te mogen zetten. Dat geldt voor zowel betaalde als onbetaalde activiteiten (bv. vrijwilligerswerk). Klik hier voor meer info.

• VDAB

De VDAB kan je helpen zoeken naar een job die bij je past en die aangepast is aan je gezondheid, ook als je nog bent ingeschreven bij je werkgever. Je behoudt je ziektestatuut bij inschrijving. Ook als betaalde tewerkstelling niet onmiddellijk mogelijk is, kan via de VDAB al actie ondernomen worden om je mogelijkheden te bekijken (bv. via oriëntering, een stage, trajecten waar je kan uitproberen en opbouwen, ….). Dit wordt op maat bekeken. Klik hier voor meer info.

Sommige ziektes zijn chronisch maar door de behandeling na verloop van tijd wel onder controle. Hierdoor kan de stap naar deeltijdse tewerkstelling (ook wel progressieve tewerkstelling of medische halftime genoemd) overwogen worden. Heel wat mensen die ziek zijn kunnen toch een aantal uren of dagen per week werken. Werk gedeeltelijk hervatten biedt je de kans om je rol als werknemer opnieuw op te nemen. Concreet ga je een aantal uren of dagen werken voor een loon, terwijl je voor de niet-gewerkte dagen een uitkering ontvangt.

Je kan gedeeltelijke werkhervatting aanvragen voor:

• je vroegere beroepsactiviteit
• een andere job, bv. in een ander bedrijf
• een zelfstandige activiteit

Wie wil blijven werken, wordt beloond. Een inkomen dat bestaat uit een ziekte-uitkering en een loon is hoger dan enkel een ziekteuitkering.
Elke (langdurig) zieke persoon kan toestemming vragen aan de adviserend arts van het ziekenfonds om een gedeeltelijke werkhervatting aan te vatten. Deze arts gaat na of de activiteit geen risico inhoudt voor je gezondheidstoestand.
Een toestemming voor deze toegestane activiteit heeft een maximum duur van 2 jaar. Na het verstrijken van deze termijn kan je een nieuwe aanvraag indienen.

Klik hier om de de geschatte impact van de gedeeltelijke werkhervatting op je uitkering te berekenen.

Je werkgever moet akkoord gaan met een gedeeltelijke werkhervatting.
Wettelijk gezien is de werkgever hier niet verplicht toe.

Tegemoetkomingen van de VDAB

Een financiële tegemoetkoming is een ondersteunende maatregel waar je recht op hebt zodra de VDAB je arbeidsbeperking erkent. Deze tegemoetkoming kan ondersteuning bieden tijdens het zoeken naar ander werk of bij het uitvoeren van je job, ondanks je arbeidsbeperking.

De VDAB biedt ondersteuning aan in de vorm van onder andere:

• Individueel maatwerk

Dit is een premie die je werkgever krijgt om je extra te ondersteunen op de werkvloer. Deze premie omvat een loonpremie omdat je gezondheidsprobleem je functioneren op de werkvloer beïnvloedt. Bijkomend kan er ook worden gedacht aan een begeleidingspremie als er nood is aan begeleiding op de werkvloer.

• Tussenkomst werkplekaanpassing

Als er omwille van je gezondheidsprobleem nood is aan aanpassingen aan je werkplek of aan aangepast werkmateriaal, dan kan VDAB hier in tussenkomen.

Klik hier voor meer info over tegemoetkomingen.

Loopbaanbegeleiding

Als je een werkgever hebt en aan het werk bent op het moment van je vraag, en je beschikt over minstens 7 jaar werkervaring als loontrekkende of als zelfstandige, dan kan je loopbaanbegeleiding aanvragen. Dit kan vooral interessant zijn als je je loopbaan eens in ruimere zin onder de loep wil nemen (bv. wat geeft mij energie op een werk). Via een aantal gesprekken kan je geïnspireerd geraken of tot een loopbaankeuze komen.

Je kan loopbaanbegeleiding volgen met loopbaancheques. Klik hier om de loopbaancheques aan te vragen via de VDAB.

Laatste publicatiedatum: 03/10/2024
Verantwoordelijk auteur: Dr. Decaigny Veronique